Najważniejsze zabiegi chirurgii stomatologicznej – przebieg i wskazania

Chirurgia stomatologiczna obejmuje zestaw precyzyjnych procedur wykonywanych w jamie ustnej, których celem jest usunięcie źródła dolegliwości, przygotowanie do dalszego leczenia lub poprawa funkcji żucia. Poniżej znajdziesz najważniejsze zabiegi, ich wskazania, krok po kroku przebieg oraz praktyczne informacje o przygotowaniu i rekonwalescencji. Każdą procedurę poprzedza diagnostyka obrazowa (np. RTG, CBCT) i plan leczenia dostosowany do sytuacji klinicznej.

Przeczytaj również: Kosmetyczka pomoże nam dobrać kosmetyki

Ekstrakcje zębów – od prostej do chirurgicznej

Wskazania: głębokie zniszczenie korony uniemożliwiające odbudowę, zaawansowana próchnica i stany zapalne, złamania korzeni, nieprawidłowe ustawienie zębów powodujące urazy tkanek, przygotowanie do leczenia protetycznego lub ortodontycznego.

Przeczytaj również: Problemów z sercem nie można ignorować

Przebieg: po znieczuleniu lekarz luzuje więzadła ozębnej i usuwa ząb kleszczami lub dźwignią. W wersji chirurgicznej konieczne bywa nacięcie dziąsła, odchylenie płata śluzówkowo-okostnowego, usunięcie niewielkiej ilości kości lub podział korzeni. Ranę oczyszcza się, a w razie potrzeby zakłada szwy.

Przeczytaj również: Ochrona w sklepie to konieczność

Po zabiegu: uciskanie jałowego gazika 20–30 min, chłodne okłady przez pierwszą dobę, unikanie wysiłku i palenia, miękka, chłodna dieta. Kontrola i ewentualne zdjęcie szwów zgodnie z zaleceniem.

Usuwanie zębów mądrości – kiedy i jak się je przeprowadza

Wskazania: zatrzymanie ósemek w kości, nawracające stany zapalne (pericoronitis), próchnica trudno dostępnych powierzchni, ucisk na ząb sąsiedni, torbiele związane z zawiązkiem zęba, dolegliwości bólowe i obrzęki.

Przebieg: po znieczuleniu wykonuje się nacięcie i odsłonięcie korony, selektywne usunięcie fragmentu kości, czasem podział zęba na części dla atraumatycznego wyjęcia. Oczyszczenie loży, płukanie, zaopatrzenie rany i szwy. Diagnostyka radiologiczna przed zabiegiem pozwala ocenić położenie korzeni względem nerwu zębodołowego dolnego i zatoki szczękowej.

Po zabiegu: zalecenia jak po ekstrakcji chirurgicznej; możliwy przejściowy szczękościsk lub obrzęk. Kluczowe jest przestrzeganie higieny i pojawienie się na kontroli.

Resekcja wierzchołka korzenia – ratowanie zęba po leczeniu kanałowym

Wskazania: utrzymujące się zmiany okołowierzchołkowe po leczeniu endodontycznym, niedostępne lub zblokowane kanały, perforacje w okolicy wierzchołka, złamane narzędzie w części wierzchołkowej kanału.

Przebieg: po znieczuleniu wykonuje się niewielkie nacięcie i okno kostne nad wierzchołkiem, usuwa zmienioną tkankę ziarninową, odcina 2–3 mm wierzchołka korzenia i uszczelnia kanał od wierzchołka (retro wypełnienie). Następnie zakłada się szwy. Celem jest eliminacja ogniska zapalnego przy zachowaniu zęba w łuku.

Po zabiegu: kontrola gojenia, higiena delikatną szczoteczką w okolicy rany, czasowa modyfikacja diety. Radiologiczna ocena odbudowy kości odbywa się w kolejnych miesiącach.

Podnoszenie dna zatoki szczękowej (sinus lift) – przygotowanie do implantacji

Wskazania: niewystarczająca wysokość kości w odcinku bocznym szczęki po utracie zębów trzonowych i przedtrzonowych, zwykle przed planowanym wszczepieniem implantu.

Przebieg: w technice otwartej tworzy się boczne okno w ścianie zatoki, delikatnie unosi się błonę Schneidera i wprowadza materiał kościozastępczy; w wybranych sytuacjach implantację można planować na osobny etap. W technice zamkniętej dostęp uzyskuje się przez wyrostek zębodołowy. O doborze metody decydują wymiary kości i ocena CBCT.

Po zabiegu: unikanie silnego wydmuchiwania nosa i dźwigania, stosowanie się do zaleceń dotyczących płukania jamy ustnej oraz kontroli.

Sterowana regeneracja kości (GBR) – odbudowa ubytków kostnych

Wskazania: pionowe i poziome ubytki kości po ekstrakcjach, chorobie przyzębia lub urazach, przygotowanie do przyszłych uzupełnień protetycznych lub implantów.

Przebieg: po odsłonięciu okolicy wprowadza się materiał kościozastępczy i zakrywa barierą (błoną) zapobiegającą wrastaniu tkanek miękkich, następnie stabilizuje i szyje. Procedura wspiera odbudowę brakującej tkanki kostnej.

Po zabiegu: ochrona rany przed urazem mechanicznym, miękka dieta, kontrolne wizyty z oceną gojenia.

Chirurgia periodontologiczna – leczenie chorób przyzębia

Wskazania: głębokie kieszonki przyzębne, recesje dziąseł, przerosty i nierówności tkanek miękkich utrudniające higienę i funkcję.

Przebieg: w zależności od wskazań wykonuje się zabiegi płatowe (oczyszczenie korzeni i korygowanie kości), resekcję przerostów dziąseł, plastykę dziąseł lub przeszczepy tkanki łącznej. Celem jest redukcja stanu zapalnego i poprawa warunków do utrzymania higieny.

Po zabiegu: delikatna higiena z użyciem zaleconych środków, kontrola przyczepu dziąsłowego w kolejnych wizytach, modyfikacja nawyków higienicznych.

Podcięcie wędzidełka (frenulotomia/frenulektomia) – korekta funkcji

Wskazania: krótkie lub nieprawidłowo przyczepione wędzidełko wargi lub języka wpływające na wymowę, pozycję zębów, odsłanianie szyjek lub utrudnioną higienę. U dzieci zabieg rozważa się po ocenie logopedycznej i stomatologicznej.

Przebieg: po miejscowym znieczuleniu wykonuje się nacięcie lub wycięcie wędzidełka oraz modelowanie tkanek, a następnie szwy. Ustny instruktaż ćwiczeń pooperacyjnych wspomaga prawidłowe gojenie i ruchomość języka/wargi.

Hemisekcja i radektomia – zachowawcze podejście do zębów wielokorzeniowych

Wskazania: nieodwracalne uszkodzenie jednego z korzeni lub jego rozwidlenia przy jednoczesnej możliwości utrzymania pozostałej części zęba funkcjonalnie.

Przebieg: hemisekcja polega na usunięciu chorej części zęba wraz z korzeniem i odbudowie pozostałego fragmentu; radektomia – na usunięciu wyłącznie jednego korzenia. Decyzję poprzedza ocena rokownicza zęba w badaniach klinicznych i radiologicznych.

Usuwanie torbieli i zmian w kości – postępowanie chirurgiczne

Wskazania: obecność torbieli zębopochodnych, zmian okołowierzchołkowych niepoddających się leczeniu zachowawczemu, poszerzeń przestrzeni w obrazie radiologicznym.

Przebieg: wyłuszczenie torbieli przez okno kostne lub marsupializacja w zależności od rozległości zmiany. Materiał zwykle kieruje się do badania histopatologicznego. Rana jest płukana i zaopatrywana szwami.

Plastyka tkanek miękkich – przygotowanie pod uzupełnienia protetyczne

Wskazania: nierówne lub nadmierne przerosty dziąseł, brak odpowiedniej strefy dziąsła zrogowaciałego, potrzeba kształtowania brodawek i konturu przed koronami, mostami lub protezami.

Przebieg: konturowanie dziąseł, wydłużenie korony klinicznej, przeszczepy tkanek miękkich w celu uzyskania stabilnego, higienicznego obrzeża dziąsłowego wokół przyszłych odbudów.

Jak wygląda przygotowanie, znieczulenie i rekonwalescencja

Przygotowanie: wywiad ogólnomedyczny (leki, choroby przewlekłe, alergie), badanie jamy ustnej, RTG punktowe lub panoramiczne, a w zabiegach zaawansowanych CBCT. Czasem modyfikuje się przyjmowanie leków po konsultacji z lekarzem prowadzącym.

Znieczulenie: standardem jest znieczulenie miejscowe; w wybranych przypadkach rozważa się wsparcie farmakologiczne przeciwlękowe. Dobór metody zależy od rozległości i czasu trwania procedury oraz stanu ogólnego pacjenta.

Rekonwalescencja: chłodzenie okolicy, unikanie wysiłku i używek, higiena zgodnie z zaleceniami, miękka dieta i kontrola pooperacyjna. Objawy alarmowe (narastający ból, krwawienie, gorączka, nasilający się obrzęk) wymagają kontaktu z gabinetem.

Najczęstsze pytania pacjentów – krótko i konkretnie

• Czy zawsze trzeba usuwać ósemki? Nie. Wskazaniem są dolegliwości, zatrzymanie, stany zapalne, ubytki kości lub ryzyko uszkodzenia zęba sąsiedniego. O decyzji przesądza badanie kliniczne i obraz RTG.
• Czy po ekstrakcji można planować implant? Taką możliwość ocenia się indywidualnie po analizie kości; bywa potrzebna sterowana regeneracja kości lub podnoszenie dna zatoki szczękowej.
• Kiedy nie wykonuje się zabiegów? Przeciwwskazania względne to m.in. nieuregulowane choroby ogólne, aktywne infekcje, niektóre zaburzenia krzepnięcia. Decyzję podejmuje lekarz po analizie dokumentacji.

Gdzie znaleźć rzetelne informacje i umówić konsultację

Przed zabiegiem warto zapoznać się z opisem procedur, wskazań i przebiegu wizyty. Sprawdź opis usług: Chirurgia stomatologiczna w Białymstoku. Konsultacja pozwala na omówienie planu postępowania, badań obrazowych oraz zaleceń przed i po zabiegu.

Najważniejsze zasady bezpieczeństwa i współpracy z pacjentem

• Każdy zabieg poprzedza diagnostyka obrazowa i planowanie.
• Wskazania obejmują ból, stany zapalne, brak możliwości leczenia zachowawczego, zmiany w kości i tkankach miękkich, a także przygotowanie do uzupełnień protetycznych.
• Dokładne przestrzeganie zaleceń pooperacyjnych i kontrole decydują o przebiegu gojenia.